Кэскил: Сэһэн, кэпсээннэр
Обложка

Кэскил: Сэһэн, кэпсээннэр

Якутск

Саха сиринээҕи кинигэ издательствота

1976

92 с.

Краткое содержание

Саас тыйаатыр артыыстара гастролга “Таба тутар” диэн хоту дэриэбинэҕэ тиийбиттэригэр биир үчүгэйкээн баҕайы кыыс кинини билэр баҕайытык кэпсэтэриттэн соһуйан, били куоракка кинилэр оҕолорун детсадыгар икки эмдэй - сэмдэй оҕолору аҕалааччы Кэскил эбит этэ. Ол эрээри кыыс бу биир сыл иһигэр улаханнык уларыйбытын бэлиэтии көрбүтүттэн соһуйан ыйыталаспытыгар Кэскил бастаан кыбыстыбыт курдук туттан баран, түһэн олорор кырдьаҕас дьоннорун дьиэлэригэр тиийэн Артыыска санаатын баттыгын кэпсээн биэрэр.
Кэскил элбэх оҕолоох ыал улаханнара. Аҕата сэрииттэн ыарыһах буолан кэлэн баран улахан кыыһа алтыс кылааска үөрэнэ сырыттаҕына өлөр, аҥардас хаалбыт ийэтэ үс кыыс уонна үс уол оҕолордоох хаалар. Кэскил онус кылааска оройуон киинигэр ыалга дьиэлэнэн үөрэнэ сылдьан, сааскы каникулга кылааһын оҕолорун кытта өрүс уҥуор турар “Үрдүк Сыырга” тиийэн хайыһардаан, сырылаан баран киэһэ кулууп дьиэҕэ үҥкүүлүү сырыттахтарына икки холуочук уолаттар киирэн охсуһуу буолбутугар түннүк тааһа алдьанар. Балбаара оскуола дириэктэрин аатыгар оҕолор “көрүлээбиттэрин” суруйбут заявлениетыгар олоҕуран педсовекка дьүүллээһин буолбутугар буруйу барытын Кэскилгэ сыҕарыталлар. Хатыылаах тылларынан кымньыылаабыттарыттан кыыс соһуйан, хомойон, барытыгар бэйэтин эрэ буруйдаан эрэйдэнэ сылдьан, роддомҥа үлэлиир Любаҕа сыстан, онно үлэҕэ киирбитигэр дэриэбинэ дьоно букатын сатарыйан тураллар. Ыарахан буолан оҕо түһэртэрээри ол дьиэни булбут буолуохтааҕын туһунан эмиэ тыл тарҕанар. Киниэхэ дьон сыһыана уларыйарыттан кыыс кимиэхэ да чугаһаабакка бэйэтэ - бэйэтигэр бүгэн, быһыыта - майгыта уларыйан дьонтон тэйэ туттар буолар.
Ол кэннэ куоракка олорор аймаҕа оҕолорун көрдөрөр киһигэ наадыйан суруйбутун ылынан киирэн оҕолорун, дьиэлэрин көрөн олорон киэһээҥҥи оскуолаҕа үөрэнэн барар. Ол кэмҥэ аны саҥаһа була сатаан баайсан баран Кэскили дьиэлэриттэн үүрэн кэбиһэллэр. Дьиэтигэр кэлбитигэр дьүөгэтэ Люба үөрэ көрсөр. Кини икки сыл үлэлээбит буолан, быйыл медицинскэй факультекка үөрэнэ бараары сылдьар. Кэскил буоллаҕына дьонун кытта өйдөспөт, тыл - тылга киирсибэт буолуута элбээн барар. Ким эмит кэпсэтэ сатаатаҕына куруубайдаһан дьону бэйэтиттэн тэйитэр. Ол курдук соҕотохсуйан сарсыҥҥы күнүн туһунан саныан да куттанар буола сылдьан артыыстар кэлэллэрин истэн хайдах эмит көрсөн кэпсэтэр санаалаах дьиэтиттэн тахсар. “Мин санаабар эһиги, артыыстар уонна суруйааччылар эрэ, ханнык баҕарар киһи олоҕун, эрэйин таба саныаххытыгар, өйдүөххүтүгэр сөптөөҕө”. Ити киэһэ кэпсэтиини түмүктээн Артыыс Кэскилгэ: ”Мэлдьи, ханна да буолбутуҥ иһин, тулалыыр эйгэҕиттэн туораабакка, кинилэр бэйэлэрэ ыҥыралларын кэтэспэккэ бэйэҕинэн буккуһа, үлэлии - хамныы сылдьар буол”-диэн алгыс курдук баҕа санаатын этэр.
Нөҥүө сааһыгар хоту дойдуга гастроллуу тиийэ сылдьан, сүрдээҕин дьүдьэйбит көрүҥнээх Кэскили көрсө түһээт, кыыс манна санаторийга эмтэнэ сытарын уонна бэйэтэ үлэлии сылдьан тымныйбытын туһунан этэр. Маннааҕы оскуолаҕа онуһун туттарарга бэлэмнэнэ сылдьар. Табаһыт үлэтин туһунан киэҥ тутта кэпсиир. Дьокуускайга тиийэн тыа хаһаайыстыбатын факультетыгар туттарсан көрөр санаалаах.
Ити кэпсэтии кэнниттэн биэс - алта сыл ааспытын кэннэ Артыыс тиэтэйэ сылдьан Дьокуускайга уулуссаҕа Кэскили көрсөн эҕэрдэлэһэн эрэ ааһаллар. Кэскил үчүгэйкээн баҕайы оҕону көлөөскөҕө анньа сылдьара. Биир көнө уҥуохтаах эдэр киһини кытта бэрт истиҥник кэпсэтэ иһэллэрэ. Эр киһи илиитигэр толору астаах хаһаайыстыбаннай суумкалааҕа, атын илиитинэн оҕо көлөөскөтүттэн тутуһан иһэрэ. Тас көрүҥүттэн көрдөххө Кэскил төлөһүйбүт, тупсубут көрүҥнээҕэ. Кини олох очурдарыгар охсуллубакка, киһи буолар киэҥ суол кэскиллэрдээх аартыгар үктэммит эбит.

Пересказала Иванова А. Н.

Колесов, Гаврил Гаврильевич
Кэскил : Сэһэн, кэпсээннэр. - Якутск : Кинигэ изд-вота, 1976. - 88 с.

Чтение документа возможно  в помещении библиотеки

Материалы по теме
Вам будет интересно